ଦିଶାରୀ ମାଥୁର ଜୟପୁର(ରାଜସ୍ଥାନ,ଭାରତ)ରେ ଅବସ୍ଥିତ ଜଣେ କଳାକାର ଏବଂ ଡିଜାଇନର୍ |
ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ପାରମ୍ପାରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ,ବସ୍ତୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ଡିଜାଇନ୍ ର ମିଳନ ସ୍ଥଳ ଅବା ଛକରେ ଉପସ୍ଥିତ ଅଛି ତାଙ୍କର ପ୍ରାଥମିକ ମାଧ୍ୟମ ହେଉଛି ଜୟପୁର Blue Pottery ର ବୃତ୍ତାକାର ସେରାମିକ୍ସ,ଯାହା ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ
ସ୍ଥିରତାପାଇଁ ପାରମ୍ପରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଦ୍ୱାରା ଅନୁକୂଳ ନୂତନ ରେସିପି ତିଆରି କରିବାପାଇଁ ଶିଳ୍ପ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଉପସ୍ଥାପନା କରେ
କାରିଗର ଏବଂ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଦିଶାରୀ ପ୍ରାଚୀନ କୌଶଳରେ ନୂତନ ଜ୍ୟାମିତିକୁ କଳ୍ପନା କରି , ସାନିଟାରୀବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ରେ ନିର୍ମିତ ସାମଗ୍ରୀ ସହିତ ସ୍ବଦେଶୀ ଶିଳ୍ପକୁ ପୁନଃଚିତ୍ରିତ କରିଥାନ୍ତିଦିଶାରୀ ଜୟପୁରରେ ବଢ଼ିଥିଲେ,ଏବଂ
ତିଆରି କରିବାବା ନିର୍ମାଣ କରିବା ଓ ତା'ର ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକପ୍ରତି ଆକର୍ଷିତ ହୋଇ ଜୟପୁରର କାରିଗରୀ ଆଡକୁ ପ୍ରାକୃତିକ
ଭାବରେ ଟାଣି ହୋଇଯାଇଥିଲେ |
ସେ ସାଭାନା କଲେଜଅଫ୍ ଆର୍ଟ ଆଣ୍ଡ ଡିଜାଇନ୍(ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର,2017)ରେ ଇନଟିରିୟର ଡିଜାଇନ୍ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ |
ଲଣ୍ଡନର ରୟାଲ୍ କଲେଜ୍ ଅଫ୍ ଆର୍ଟ ଏବଂଇମ୍ପେରିଆଲ୍ କଲେଜରେ ଇନୋଭେସନ୍ ଡିଜାଇନ୍ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କରିବା
ପୂର୍ବରୁ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଡିଜାଇନ୍ କରିଥିଲେ |ସେ 2020-2021 ମସିହାରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ (MNIT, ଜୟପୁର) ଏବଂ ଜୟପୁର Blue Pottery କାରିଗରମାନଙ୍କ ସହ ସହଯୋଗ କରୁଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କର ଥିସିସ୍ କାର୍ଯ୍ୟ ଭାବରେ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ New Blue ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ |
ଦିଶାରୀ ପ୍ରକୃତିରେ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ର ପ୍ରଚୁର ଉପଲବ୍ଧତା କୁ ନଜର ରଖି ତାର ଉପଯୋଗ ଆଡ଼କୁ ଆଗେଇ ଆସନ୍ତି, ଯାହା ପରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ନୂତନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣର ବିକାଶ କରିବାକୁ ସହଜରେ ଅନୁମତି ଦେଇଥାଏ | ଶିଳ୍ପ ହେଉଛି ଏକ ଅନୁକ୍ରମଣିକା, ଏକ ଭଲ-ଅନୁସନ୍ଧାନିତ ସ୍ଥାୟୀ ଉତ୍ପାଦନ ପଦ୍ଧତି, ଯାହା ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ସହିତ ଡିଜାଇନ୍କୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ, ଯାହା ଫଳରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ସହ-ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ସଂସ୍କୃତି ବଜାୟ ରଖେ | ତାଙ୍କର ଭିଜୁଆଲ୍ ଭାଷା ପାରମ୍ପାରିକ ଶିଳ୍ପରେ ଥିବା ଜ୍ୟାମିତିକରୁ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ରଚନାଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ମାପକୁ ସାମଗ୍ରୀ ନିର୍ଦେଶ ଦେଇଥାଏ |
ଦିଶାରୀ ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପରୁ ବାହାରୁଥିବା ନୂତନ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି ଓ ତତ୍ସହିତ ପୁରାତନ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ କୌଶଳ ବିଷୟରେ ଜାଣି ବସ୍ତୁ ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତି ଯାହା ସାମଗ୍ରୀ ବା ପଦାର୍ଥ ବିଷୟରେ ନୂଆ ବାର୍ତାଳାପ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ
କଳାକାର ବିବୃତ୍ତି
ପ୍ରକଳ୍ପ ବର୍ଣ୍ଣନା - ଦିଶାରୀ ମାଥୁରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା “ସାଉଣ୍ଡ ଶେପ୍ସ ଫର୍ମ” ଅଥବା “ଶବ୍ଦ ଆକୃତି ଗଠନ କରେ”
ଦିଶାରୀଙ୍କ ଅନୁସନ୍ଧାନର ଦିଗ ହେଉଛି କଂସା ଶିଳ୍ପ ର ଭବିଷ୍ୟତ କୁ ଡିଜାଇନ ର ଭାଷା ଓ ନବସୃଜନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଖିବା | ତାଙ୍କର ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କଂସା ଶିଳ୍ପ ର ଭିଜୁଆଲ୍ ଏବଂ ଆକାର ସ୍ଥିତି ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ବା କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ବନ୍ଧିତ ଉପାଦାନ ଗୁଡ଼ିକୁ ସୁକ୍ଷ୍ମ ସ୍ତରରେ, ବସ୍ତୁର ଇତିହାସ ସହିତ, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏବଂ ସମୟାନୁକ୍ରମେ ଆସିଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁ ଲିପିବଦ୍ଧ କରିଛି | ଯଦିଓ ସମୟ ଚକ୍ରରେ କଂସା ବସ୍ତୁ ଗୁଡ଼ିକର ନିତ୍ୟକର୍ମ ରେ ବ୍ୟବହାର ବଦଳି ଯାଇ କେବଳ ମନ୍ଦିର ପୂଜା ଅର୍ଚନା ରୀତିନୀତି ରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି, ତଥାପି ଏହାର ଗୋଲାକାର ରୂପ ସ୍ଥିର ଓ ସୁସଂଗତ ରହିଛି | ଶିଳ୍ପକାରମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ବସ୍ତୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଦିଶାରୀ ନୂତନ ଫର୍ମ ତିଆରି କରିବା ଦିଗରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକର ଗୋଲାକାର ଆକୃତି କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଭାବେ ବଦଳାଇ ଏକ ନୂଆ ଆକାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରେ | ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ନୂଆ ବସ୍ତୁଟିର ଧ୍ୱନି ତରଙ୍ଗ ଗୁଣ ଉପରେ କଣ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥାଏ, ତାହା ମଧ୍ୟ ଦିଶାରୀଙ୍କ ଅନୁସନ୍ଧାନ ରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |
ସେ ନିଜର ଅନୁସନ୍ଧାନର ପରିକଳ୍ପନା ପାଇଁ ତଥା ଶିଲ୍ପକାରମାନଙ୍କ ସହିତ ସହଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଅନୁଧ୍ୟାନକାରୀ ଡିଜାଇନ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି | ବସ୍ତୁ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିଳ୍ପର ଐତିହାସିକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ମାପିବା, ଶିକ୍ଷା, ଜାତି ଓ ଧର୍ମର ଗତିଶୀଳତା, ଭୌଗଳିକ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଭବିଷ୍ୟତର ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ ସହିତ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ରେ ସାମାଜିକ ଓ ପରିବେଶ ବିକାଶକୁ ଦେଖିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ | ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ଏବଂ ବସ୍ତୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ମାଧ୍ୟମରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଇ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ମୌଳିକ ଓ ଗୁରୁତର ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ:
କଣ ହୁଅନ୍ତା ଯଦି କଂସା ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଏହାର ସବୁ ଶବ୍ଦ ଧ୍ୱନି ଘରେ ଘରେ ନିତିଦିନିଆ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନ ର ଅଂଶ ହୋଇ ଉଠନ୍ତା? କଣ ହୁଅନ୍ତା ଯଦି ଶିଲ୍ପକାର ମାନେ ଏକାଠି ହୋଇ ପୁରୁଣା ସବୁ କଂସା ବସ୍ତୁକୁ ନୂଆ କରି ସମସାମୟିକ ରୂପରେ ଗଢ଼ି ତୋଲନ୍ତେ? ଘରେ ଘରେ ହେଉଥିବା ଦୈନ୍ୟଦିନ ପୂଜା ଅର୍ଚନାର ଭବିଷ୍ୟତ ରୂପରେଖ କଣ ହେବ ଏବଂ ବର୍ତମାନର ରୀତିନୀତିର କେଉଁ ଅଂଶ ଅବଶିଷ୍ଟ ରହିଥିବ?
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଶିଖିବାବେଳେ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ଏହାର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ମନେ ପକାଉଥିବା ବସ୍ତୁ ଭାବରେ 3 ଡିଜାଇନ୍ କଳ୍ପନା ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି | ବ୍ୟବହୃତ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକରେ ପୁରୁଣା କଂସା (ପିତ୍ତଳ) ପାତ୍ର, କଂସା (ପିତ୍ତଳ), ପିତ୍ତଳ, ଏବଂ ଲୁହା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଭବିଷ୍ୟତର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ମ୍ୟାପିଂ କରୁଥିବା କୋଲାଜ ପାଇଁ DALL-E ବ୍ୟବହାର କରି ଭିଜୁଆଲ୍ ସହିତ |
ବସ୍ତୁ 1
ଆଖ୍ୟା - 2 କିଲୋଗ୍ରାମ
ବର୍ଣ୍ଣନା:
ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ହେଉଛି ହସ୍ତ ନିର୍ମିତ ବା ହାତ ରେ ତିଆରି | ଏହି ବସ୍ତୁଟି ଏପରି ଏକ ଭବିଷ୍ୟତକୁ କଳ୍ପନା କରେ ଯେଉଁଠାରେ ଘରର ଦୈନନ୍ଦିନ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦ୍ୱାରା ଆବିର୍ଭୂତ ବା ଅବତାର ନେଇଥାନ୍ତି, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପରି ଦେଖାଯାଏ, ଏବଂ ମନୋଯୋଗୀ ପାରସ୍ପରିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ | ସେଇ ସମୟର ପୁରୁଣା କଂସା ଘଣ୍ଟଟିଏ ଟେବୁଲ୍ ଲ୍ୟାମ୍ପ୍ର ସୁଇଚ୍ ହୋଇଯାଏ, ଏବଂ ବସ୍ତୁର ଧ୍ୟାନୀ ଶବ୍ଦଧ୍ୱନି ଘରର ସାଧାରଣ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟାରେ ସରଳ ଭାବରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ | ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଏକାଧିକ ଉପାଦାନ ଏକତ୍ରିତ କରାଯାଏ - ଅତୀତର ଏକ ସ୍ଥିର ବସ୍ତୁ ଉପରେ ଶବ୍ଦର ପ୍ରଭାବ ଆକୃତି ଗଠନ କରେ, ଏବଂ ଆଲୋକ ଗତିକୁ ପୁନଃ ଳ୍ପନା କରି ଚିତ୍ରଣ କରେ |ଏହି ଯୁଗରେ, କାରିଗର ଏବଂ କଳାକାର ପ୍ରତିଟି ଦିନକୁ ଆକାର ଦିଅନ୍ତି, ଏବଂ ଏଠାରେ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ହେଉଛି ଲୁକ୍କାୟିତ ଅନୁକ୍ରମଣିକା |
ବସ୍ତୁ 2
ଆଖ୍ୟା- 1½ କିଲୋଗ୍ରାମ
ବର୍ଣ୍ଣନା:
ଫୋଲଡେଡ୍ ଫର୍ମ - ଏକ ନୂତନ ଆକାର ବା ଫର୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଏହାର ରାସାୟନିକ ସାମଗ୍ରୀ ଓ ବାସ୍ତୁଶାସ୍ତ୍ର କୁ ନେଇ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଏ | ଏହି ବସ୍ତୁ ନୂତନ ଫର୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ପାରମ୍ପାରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବିକଳ୍ପ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ ଏବଂ ପ୍ରତିବଦଳରେ ନୂତନ ଧ୍ୱନି ସୃଷ୍ଟି କରେ | ଏକ ପୁରୁଣା କଂସା ପ୍ଲେଟର ଗୋଲ ଆକୃତି କୁ ମୋଡ଼ି ବା ବଦଳାଇ ଏକ ନୂଆ ଆଲୋକ ପାତ୍ର ସୃଷ୍ଟିକରେ | ଏହି ବସ୍ତୁଟି ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ଏପରି ଏକ ଭବିଷ୍ୟତ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ ଯେଉଁଟା ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ, ପ୍ରକୃତିରେ ଅବସ୍ଥିତ, ପାରମ୍ପାରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନ ବଦଳାଇ, ନୂତନ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ପୁରୁଣା ଫର୍ମଗୁଡିକୁ ବିକଶିତ କରେ |
ବସ୍ତୁ 3
ଆଖ୍ୟା- 800 ଗ୍ରାମ
ବର୍ଣ୍ଣନା:
ରୀତିନୀତିର ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ - ସନ୍ନିବେଶିତ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଏବଂ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ହସ୍ତଶିଳ୍ପର ଏପରି ଏକ ଭବିଷ୍ୟତର କଳ୍ପନା କର ଯେଉଁଠାରେ ରୀତିନୀତି ପୂର୍ବପରି ରହିଥିବ କିନ୍ତୁ ତାହା ଏକ ନୂତନ ରୂପରେ | ଏହି ବସ୍ତୁଟି ଧୂପ ଜଳାଇବାର ସରଳ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ, ଏକ ନୂତନ ଜୈବିକ ଭାବରେ ଗଠିତ ବସ୍ତୁ ମାଧ୍ୟମରେ, ଯାହାକି ପିତ୍ତଳ ପାତ କାଟି, ମୋଡ଼ି ଏବଂ ପିଟି କରି ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି - ଏକ କାରଖାନା ନିର୍ମିତ ସାମଗ୍ରୀ, ଉତ୍ତାପ ଏବଂ ହାତ ଦ୍ୱାରା ଆକାର ଦିଆଯାଇଛି | ହସ୍ତଶିଳ୍ପରେ ସାମଗ୍ରୀ, କୌଶଳ, ଧୂଆଁ ଏବଂ ସମୟର ଗତିବିଧିକୁ ମନେ ପକାଇ, ଏହି ବସ୍ତୁ ଘର ଏବଂ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ସହିତ ଜଡିତ ଭବିଷ୍ୟତର ଭୁପୃଷ୍ଠ ରୀତିନୀତି ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ |
କ୍ରେଡିଟ୍ ଏବଂ ସ୍ୱୀକୃତି
ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ଉତ୍ପାଦନ ସହାୟତା - - ସୋନାଲି ନାୟକ, ଦେବାଶିଷ ବେହେରା, ସୋହମ୍ ମହାନ୍ତି
କଂସା ଶିଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟ - ଅଚ୍ୟୁତ ସାହୁ
ପିତ୍ତଳ କାର୍ଯ୍ୟ - ଅଚ୍ୟୁତ ସାହୁ, ବୈଷ୍ଣବ ମହାରଣା
ଲୁହା ପାଇପ୍ - ବିଚିତ୍ର ଜେନା
ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ କୋଡ୍ - ସମୁଦ୍ର ଗୋଗୋଇ
କୋଲାଜ୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ନକ୍ସାର ଅନୁସନ୍ଧାନ
କୋଲାଜ୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ 1
“ଏକ ହସ୍ତରଚିତ ଧ୍ୱନିର ଭୂଭାଗ”
କୋଲାଜ୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ 2
“ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ହେଉଛି ହସ୍ତ ନିର୍ମିତ ବା ହାତ ରେ ତିଆରି”
କୋଲାଜ୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ 3
"ରୀତିନୀତିର ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ପାଇଁ ବସ୍ତୁର ଗତିବିଧି"